หวยเกษียณ หรือ สลากกองทุนการออมแห่งชาติ ที่กระทรวงการคลัง ประกาศเปิดตัวเมื่อกลางปี 67 ให้เป็นนโยบายใหม่เพื่อแก้ปัญหาประชาชนที่เริ่มเข้าสู่วัยเกษียณอายุ 60 ปี แต่ยังไม่มีเงินเก็บออม ซึ่งมีความเสี่ยงที่จะเผชิญกับปัญหารุนแรงมากขึ้น ในขณะที่ไทยได้เข้าสู่สังคมสูงวัยอย่างรวดเร็ว และไม่อาจแก้ไขได้ด้วยการจัดสรรงบประมาณแจกเงินผ่านมาตรการเบี้ยยังชีพผู้สูงอายุ
ขณะนี้ การแก้ไขกฎหมายอยู่ระหว่างการพิจารณาของรัฐสภา หากไม่ “สะดุดการเมือง”เสียก่อน นโยบายนี้น่าจะได้เห็นในเร็วนี้ แต่ไม่ว่าจะได้ใช้ทันรัฐบาลชุดนี้หรือไม่ Policy Watch จะพาไปรู้จักที่มาที่ไปของแนวคิดและการดำเนินงานของ “หวยเกษียณ” จากผู้มีบทบาทโดยตรง
“จากการลงพื้นที่สำรวจพบว่าชาวบ้านส่วนใหญ่ไม่มีเงินออม แต่มีเงินลุ้นโชคจำนวนมาก เนื่องจากเขามองว่ามีเงินน้อย เขามีรายได้น้อยวันละ 200-300 บาท จะเก็บทีละ 50 บาทมันช้า เห็นคนถูกลอตเตอรี่ก็จะซื้อกัน เราจึงมองว่าเป็นสิ่งที่คนส่วนใหญ่ชอบลุ้นโชค” ลักษณ์ เรืองสุวรรณ เลขาธิการ กองทุนการออมแห่งชาติ (กอช.) กล่าวกับ Policy Watch
เงื่อนไขซื้อหวยเกษียณ
กอช. ในฐานะหน่วยงานที่มีหน้าที่ส่งเสริมการออมของประชาชน จึงนำเรื่องลุ้นโชคมาทำเป็นนโยบายหวยเกษียณ โดยมีเงื่อนไขเปิดให้คนไทยทุกคนมีสิทธิซื้อได้สลากได้ตั้งแต่อายุ 15 ปี ราคาใบละ 50 บาท ซื้อสลากได้ไม่เกินคนละ 3,000 บาท หรือ 60 ใบต่อเดือน เปิดให้ซื้อทุกสัปดาห์ตั้งแต่วันเสาร์–วันพฤหัสบดี เวลา 06.00–23.00 น. และวันศุกร์ เวลา 06.00-15.00 น. โดยเงินค่าซื้อหวยเกษียณจะถูกนำไปเก็บเป็นเงินออมให้กับผู้ซื้อในบัญชีที่เปิดกับ กอช. (แยกบัญชีกับกอช.รูปแบบเดิม)
รางวัลหวยเกษียณ จะประกาศออกทุกวันศุกร์ เวลา 17.00 น. ที่อาคารสำนักงานสลากกินแบ่งรัฐบาล (สนามบินน้ำ) ถ่ายทอดสดเพจเฟซบุ๊กและยูทูบ ของ กอช. โดยเงินรางวัลจะถูกโอนเข้าให้กับผู้ได้รับโดยตรงผ่านระบบพร้อมเพย์ที่ผูกไว้กับเลขบัตรประชาชนทันที ขณะที่เงินจากการซื้อหวยเกษียณจะถูกเก็บสะสมเข้าบัญชีเงินออมของแต่ละคนอีกบัญชีที่ กอช.
- รางวัลที่ 1 รางวัลละ 1 ล้านบาท มีจำนวน 5 รางวัล
- รางวัลที่ 2 รางวัลละ 1,000 บาท มีจำนวน 10,000 รางวัล
- หากไม่มีผู้ใดถูกรางวัล หรือรางวัลเหลือ จะถูกรวมเป็นรางวัลพิเศษในงวดถัดไป จำนวน 1 รางวัล
ขณะที่สมาชิก กอช. (ระบบออมแบบเดิม) ก็สามารถซื้อหวยเกษียณได้ โดยจะมีบัญชีหวยเกษียณแยกอีกบัญชี รวมมี 2 บัญชี แต่หากใครไม่ได้เป็นสมาชิก กอช. ก็จะมีบัญชีหวยเกษียณเพียง 1 บัญชีเท่านั้น
ทั้งนี้หวยเกษียณเป็นรูปแบบสมัครใจ กอช.ไม่บังคับว่าจะต้องซื้อทุกงวด ผู้ซื้อต้องมีวินัยของตนเอง “ซื้อทุกงวดหรือไม่ซื้อก็ได้ หรือ จะซื้อทีเดียว 3,000 บาทในงวดแรกก็ได้ แล้วก็รองวดถัดไป ถึงจะซื้อรอบใหม่ได้” ลักษณ์ กล่าว
ในกรณีหากผู้ซื้อแต่งงานย้ายไปอยู่ต่างประเทศ ก็สามารถขอลาออกและรับเงินคืนทั้งหมดได้ หรือหากอาศัยอยู่ในต่างประเทศก็สามารถซื้อหวยเกษียณผ่านทางออนไลน์ได้เช่นกัน
ได้เงินคืนเมื่ออายุ 60 ปี
ผู้ที่ซื้อหวยเกษียณจะได้รับเงินออมและผลตอบแทนจากการลงทุน รวมเป็นเงินก้อนในครั้งเดียว เมื่อเข้าเงื่อนไขดังนี้
1. เมื่อมีอายุครบ 60 ปี บริบูรณ์ (ยกเว้นบางกรณีอาจะได้รับเงินออมคืนบางส่วนก่อนอายุครบ 60 ปี)
2. ในกรณีคนอายุมากกว่า 60 ปี จะได้รับเงินคืนทั้งหมด เมื่อครบ 5 ปี นับตั้งแต่วันที่ซื้อสลาก และสามารถซื้อต่อไปได้ในคราวละ 5 ปี
3. เสียสัญชาติไทย หรือทุพพลภาพ (สามารถขอเบิกเงินคืนได้ไม่เกิน 6 ครั้ง และจะต้องมีใบรับรองแพทย์ยืนยัน)
4. ผู้ที่เสียชีวิต เงินออมทั้งหมดจะถูกมอบคืนให้กับกับทายาท หรือบุคคลที่ระบุไว้

ลักษณ์ เรืองสุวรรณ เลขาธิการ กองทุนการออมแห่งชาติ (กอช.)
หวยเกษียณจูงใจคนออมมากขึ้น
เลขาธิการ กอช. ระบุอีกว่า หวยเกษียนแบบใหม่ จะไม่ทับซ้อนกับระบบการออมแบบเดิมของ กอช. แต่จะเป็นการจูงใจให้คนมาออมเงินกันมากขึ้น เพราะคนที่ซื้อหวยเกษียณก็สามารถสมัคร กอช.ได้ หากเข้าเงื่อนไข
นอกจากนี้จะมีการพัฒนาแอฟพลิเคชั่นขึ้นมาใหม่ หลังร่าง พ.ร.บ.กองทุนการออมแห่งชาติ ได้รับอนุมัติจากสภาฯ โดยปัจจุบันกำลังจะเข้าพิจารณาในวาระที่ 2 ซึ่งดาดว่าแอปฯนี้จะเสร็จภายในช่วงปลายปี 68 โดยไอดี 1 คน สามารถสมัครได้ 2 บัญชี ทั้งหวยเกษียณ และ กอช. ก็ช่วยเพิ่มจำนวนสมาชิกให้เพิ่มมากขึ้น ซึ่งขณะนี้ กอช.ได้ความเตรียมความพร้อมในด้านระบบหลังบ้านเรียบร้อยแล้ว
ผลตอบแทนต้องชนะเงินฝาก
ตามกฎหมาย พ.ร.บ.กองทุนการออมแห่งชาติ ฉบับใหม่ กำหนดให้ต้องคุ้มครองเงินต้นของผู้ซื้อหวยเกษียณ โดยในระยะแรก กอช.จะนำเงินออมหวยเกษียณไปลงทุนในสินทรัพย์ความเสี่ยงต่ำอย่างตราสารหนี้ (Bond) ทั้งหมด และหลังจากนั้นค่อยวางแผนอีกครั้งว่าจะลงทุนสินทรัพย์ประเภทใดเพิ่ม เพราะต้องทยอยสะสมเงินออม ซึ่งจะมีเงินออมโอนเข้ามา 250 ล้านบาทต่อสัปดาห์ รวมทั้งปีประมาณกว่า 12,000 ล้านบาท
สำหรับเป้าหมายอัตราผลตอบแทนที่ได้จากการลงทุนจะต้องสูงกว่าอัตราดอกเบี้ยเงินฝากประจำของธนาคารพอสมควร และอยากชนะอัตราเงินเฟ้อด้วยเช่นกัน แต่ต้องขึ้นกับทิศทางของนโยบาย ณ เวลานั้น และความเสี่ยงกับการลงทุน แต่ถ้าลงทุนสินทรัพย์ที่เสี่ยงไม่มากแล้วได้ผลตอบแทนไม่ถึงเป้าหมาย ก็อาจต้องจ่ายชดเชยเงินให้กับสมาชิก อย่างไรก็ตามจะมีการเสนอคณะกรรมการพิจารณาอีกครั้งหนึ่ง
มอมเมาประชาชนหรือไม่?
เลขาธิการ กอช. กล่าวปิดท้ายว่า หวยเกษียณเป็นภาคสมัครใจ ใครไม่ชอบก็ไม่เป็นไร แต่สิ่งนี้ถือเป็นผลิตภัณฑ์ทางการเงินอีกทางเลือกหนึ่งให้กับชาวบ้าน ถามว่าเป็นการมอมเมาหรือไม่ ถ้าเล่นลอตเตอรี่แล้วเงินหาย สู้มาซื้อหวยเกษียณไม่ดีกว่าหรือ ซึ่งต้องแยกแยะให้ออกว่าได้หรือเสีย แต่ตนมองว่าเป็นการส่งเสริมการออมประเภทหนึ่ง โดยใช้พฤติกรรมของคนไทยบางส่วนที่ชื่นชอบแบบนี้ และนำเงินค่าซื้อหวยมาเก็บเป็นเงินออมให้เขาดีกว่า
วิธีซื้อหวยเกษียณ
- เข้าแอปพลิเคชั่น กอช.
- ลงทะเบียน หรือ ตรวจสิทธิ
- เลือกเมนู “บัญชีของฉัน”
- เลือกบัญชีสลาก
- เข้าสู่หน้าบัญชีเลือก “ซื้อสลาก”
- ชำระบุจำนวนที่ต้องการซื้อ
- ชำระเงิน
- หน้าบัญชีแสดงยอดเงินออมและสลากที่ซื้อ
- เลือกสถานที่ซื้อเพื่อขูดสลาก
- ขูดสลากก่อนเวลาออกรางวัล
- หลังออกรางวัล แอปพลิเคชั่นจะแจ้งเตือนผลการออกรางวัล
- หากถูกรางวัล เงินจะถูกโอนเข้าบัญชีพร้อมเพย์ภายในวันถัดไป
อ่านเนื้อหาอื่น
ออมเงินเกษียณผ่านกอช. ได้มากกว่าที่คิด ดีกว่าฝากแบงก์
ออมพอเกษียณ บททดสอบ คน รัฐ สังคม
สมาชิกกบข. 82% เสี่ยง เงินเกษียณไม่บรรลุเป้าหมาย