ThaiPBS Logo

นโยบายการออม

นโยบายการออม นับเป็นนโยบายที่สำคัญของการพัฒนาประเทศในยุคใหม่ เนื่องจากการพัฒนาประเทศจำเป็นต้องใช้เงินทุน ซึ่งที่ผ่านมาในอดีต ประเทศไทยมีปัญหาเรื่องเงินทุนจึงต้องกู้เงินจากต่างประเทศ ดังนั้นเพื่อลดการพึ่งพาเงินทุน รัฐบาลจึงมีนโยบายส่งเสริมการออม อย่างไรก็ตาม จากสังคมสูงวัย เป้าหมายของการออมเปลี่ยนไปเพื่อวัยเกษียณ

  • เริ่มนโยบาย
  • วางแผน
  • ตัดสินใจ
  • ดำเนินงาน
  • ประเมินผล

เริ่มนโยบาย

ขั้นตอนเริ่มต้นนโยบาย ประกาศนโยบายต่อสาธารณะ

วางแผน

ขั้นตอนวางแผน เสนอแผนงานต่างๆ

ตัดสินใจ

อยู่ระหว่างแก้กฎหมาย เพื่อผลักดันนโยบายหวยเกษียณ เป็นเงินออมสำหรับประชาชนทั่วไป

ดำเนินงาน

ขั้นตอนการตรวจสอบการทำงาน

ประเมินผล

ขั้นตอนการประเมินผลการดำเนินการตามนโยบาย

ภาพรวม

อ่านเพิ่มเติม

  • สภาผู้แทนราษฎร อยู่ระหว่างการพิจารณาร่างแก้ไขพระราชบัญญัติกองทุนการออมแห่งชาติ หรือ “หวยเกษียณหรือสลากสะสมทรัพย์เพื่อเงินออมยามเกษียณของกองทุนการออมแห่งชาติ (กอช.) ตามนโยบายรัฐบาล ซึ่งเป็นสลากที่ออกแบบมาเพื่อสร้างความมั่นคงทางการเงินหลังเกษียณโดยเฉพาะ มีเงื่อนไขให้ผู้ซื้อต้องมีสัญชาติไทย อายุตั้งแต่ 15 ปีขึ้นไป ซื้อขั้นต่ำใบละ 50 บาท และไม่เกิน 3,000 บาทต่อเดือน

ตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย 2560 กำหนดให้รัฐมีหน้าที่ส่งเสริมการออมให้กับประชาชน เพื่อมีรายได้หลังวัยทำงาน หรือเกษียณจากการทำงาน

มาตรา 74 รัฐพึงส่งเสริมให้ประชาชนมีความสามารถในการทํางานอย่างเหมาะสมกับศักยภาพ และวัยและให้มีงานทํา และพึงคุ้มครองผู้ใช้แรงงานให้ได้รับความปลอดภัยและมีสุขอนามัยที่ดีในการทํางาน ได้รับรายได้ สวัสดิการ การประกันสังคม และสิทธิประโยชน์อื่นที่เหมาะสมแก่การดํารงชีพ และพึงจัดให้มี หรือส่งเสริมการออมเพื่อการดํารงชีพเมื่อพ้นวัยทํางาน

รัฐพึงจัดให้มีระบบแรงงานสัมพันธ์ที่ทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องมีส่วนร่วมในการดําเนินการ

ตามมาตรา 74 จะเห็นว่าการออม (Saving) ยังเป็นนโยบายสำคัญของรัฐบาล จากเดิมมีเป้าหมายเพื่อการระดมเงินเพื่อใช้ในการพัฒนาประเทศ มาเน้น การสนับสนุนให้ประชาชนมีรายได้่ที่เหมาะสมหหลังเกษียณจากวัยทำงาน

การออม มีบทบาทสำคัญมากขึ้น และเป็นที่กล่าวถึงกันบ่อยครั้งตั้งแต่ระดับปัจเจกชน ไปจนถึงระดับประเทศ ดังนั้น รัฐบาลจะมีมาตรการส่งเสริมการออมเงินของประชาชนในรูปแบบต่าง ๆ กัน

การออมในระดับบุคลล มีหลากหลายวัตถุประสงค์ ขึ้นกับช่องทางการออมและเป้าหมายการออมเงิน โดยแหล่งเงินออมมาจากการการแบ่งรายได้ส่วนหนึ่งเก็บไว้ในรูปแบบต่าง ๆ เช่น เงินฝากเพื่อไว้ใช้ในอนาคต หรือ เผื่อเวลาฉุกเฉิน หรือ การลงทุนในตลาดเงินตลาดทุน เพื่อเพิ่มรายได้ให้มากขึ้น

แต่การออมขึ้นกับวัตถุประสงค์ของแต่ละบุคคล อาจจะจัดสรรวัตถุประสงค์หลักได้เป็น 4 ส่วน ดังนี้

ออมเผื่อกรณีฉุกเฉิน เพื่อเก็บไว้ใช้ในกรณีเจ็บป่วย หรือเหตุให้ต้องใช้เงินก้อนอย่างเร่งด่วน โดยควรแยกเก็บไว้ในบัญชีเงินฝากออมทรัพย์

ออมเพื่อวัยเกษียณ เป็นการออมระยะยาว เพื่อใช้จ่ายเมื่อพ้นวัยทำงาน และมีเพียงพอสำหรับการดูแลสุขภาพ ทำกิจกรรมเพื่อความสุข และลดภาระของลูกหลาน

ออมเพื่อเติมฝัน เป็นการออมระยะสั้นถึงปานกลาง 1-5 ปี เพื่อนำไปใช้จ่ายในสิ่งที่ต้องการ เช่น ท่องเที่ยว ซื้อของที่อยากได้ หรือบริจาคเพื่อสังคม

ออมเพื่อการลงทุน เป็นการออมเพื่อนำเงินไปลงทุนให้งอกเงยมากขึ้น เช่น เปิดร้าน ลงทุนในตลาดหลักทรัพย์ ควรเก็บแยกจากบัญชีเงินเดือน สามารถถอนได้สะดวกเมื่อถึงจังหวะลงทุนและเลือกลงทุนตามความเสี่ยงที่รับได้

รัฐบาลแทบทุกประเทศมักจะมีนโยบายส่งเสริมการออมของประชาชน มีทั้งมาตรการทางการคลัง ผ่านมาตรการทางภาษีเพื่อจูงใจให้คนออมเงิน หรือ มาตรการสนับสนุนการลงทุนระยะยาว

ในช่วงหลังเมื่อสังคมก้าวสู่สังคมสูงวัยสุดขั้ว ได้มีการพูดถึงการออมเพื่อเกษียณอายุมากขึ้น ซึ่งรัฐบาลได้ออกมาตรการต่าง ๆ เพื่อสนับสนุนให้ประชาชนออมเงินไว้ในยามเกษียณ ซึ่งนอกจากจะเป็นมาตรการจูงใจให้คนในประเทศตระหนักถึงสิ่งที่จะเกิดขึ้นในยามเกษียณแล้ว หากประชาชนมีความมั่งคั่ง ภาระของรัฐบาลในการดูแลผู้สูงวัยก็จะลดลงด้วย

อ้างอิง: 

การออม ธนาคารแห่งประเทสไทย (ธปท.)

การออมเพื่อการเกษียณอายุ สำนักงานคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ (สช.)

ลำดับเหตุการณ์

  • ร่าง พ.ร.บ.กองทุนการออมแห่งชาติ (หวยเกษียณ)) กมธ.พิจารณาเสร็จแล้ว แก้ไข 2 มาตรา เตรียมส่งสภาฯ พิจารณาวาระ 2-3

    30 พ.ค. 2568

  • อนุสรณ์ ธรรมใจ ที่ปรึกษาการเงินการคลัง คณะกรรมการประกันสังคม ระบุว่าอนุกรรมการศึกษาและปรับปรุงสูตรคำนวณบำนาญใหม่ จะส่งผลการศึกษาภายใน 30 มิ.ย. นี้ เพื่อเสนอให้คณะกรรมการประกันสังคมตัดสินใจ

    8 พ.ค. 2568

  • สภาฯ ลงมติรับหลักการร่าง พ.ร.บ.กองทุนการออมแห่งชาติ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... เปิดทางทำหวยเกษียณ โดยตั้ง กมธ. 31 คน ให้เวลาหารือ 15 วัน  ดูเพิ่มเติม ›

    2 เม.ย. 2568

  • ก.คลัง ปรับเงื่อนไขหวยเกษียณ คนไทยซื้อสลากได้ทุกอาชีพ เริ่มอายุ 15 ปีขึ้นไป ยื่นร่าง พ.ร.บ.กองทุนการออมแห่งชาติ เข้าสภาพิจารณา ภายใน มี.ค.68  ดูเพิ่มเติม ›

    13 มี.ค. 2568

  • บอร์ดประกันสังคม มีมติเห็นชอบเป็นเอกฉันท์ ปรับสูตรบำนาญชราภาพ ตามสูตร CARE หรือ เฉลี่ยตลอดอายุการทำงาน ซึ่งจะทำให้ผู้ประกันตน ม.33 และ ม.39 ได้บำนาญเพิ่มขึ้น คาดเริ่ม 1 ม.ค. 69 พร้อมเพดานเงินเดือนใหม่

    11 มี.ค. 2568

  • บอร์ดประกันสังคม เลื่อนพิจารณาสูตรคำนวณบำนาญแบบใหม่ ม.33 และ ม.39 ไปต้น มี.ค. ระบุสาเหตุยังไม่สามารถสื่อสารให้เข้าใจสูตรโดยรวมได้

    25 ก.พ. 2568

  • กอช.ปิดรับฟังความเห็น แก้กฎหมาย พ.ร.บ.กองทุนการออมแห่งชาติ (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... ที่คณะรัฐมนตรีมีมติอนุมัติหลักการ เพื่อดำเนินโครงการสลากสะสมทรัพย์เพื่อเงินออมยามเกษียณ (หวยเกษียณ)  ดูเพิ่มเติม ›

    28 ม.ค. 2568

  • ครม.เห็นชอบหลักการร่างแก้ไข พ.ร.บ.กองทุนการออมแห่งชาติ เพื่อให้สามารถดำเนินโครงการ "สลากออมทรัพย์เพื่อเงินออมยามเกษียณ" หรือ หวยเกษียณ

    3 ธ.ค. 2567

  • เผ่าภูมิ โรจนสกุล รมช.คลัง เปิดเผยผลประชาพิจารณ์ร่าง พ.ร.บ. กอช. "หวยเกษียณ" ระบุประชาชนเห็นด้วย 99.05% เตรียมเสนอเข้า ครม. ตุลาคมนี้

    22 ก.ย. 2567

  • กระทรวงการคลัง เปิดตัวหวยเกษียณช่วยคนไทยเก็บออมเงินไว้ใช้ตอนชรา และลดภาระงบฯรัฐบาล โดยแจกรางวัลทุกวันศุกร์ ส่วนค่าซื้อหวยจะเป็นเงินออมให้ผู้ซื้อส่งเข้ากอช. ซึ่งจะถอนออกมาได้ตอนอายุ 60 ปี   ดูเพิ่มเติม ›

    6 มิ.ย. 2567

  • ประกาศใช้รัฐธรรมนูญแห่งราชการอาณาจักรไทย 2560 มีการระบุไว้ว่ารัฐมีหน้าที่ส่งเสริมให้ประชาชนออมเงินเพื่อใช้หลังพ้นวัยทำงาน  ดูเพิ่มเติม ›

    6 เม.ย. 2560

  • กองทุนการออมแห่งชาติ (กอช.) จัดตั้งขึ้นตามพระราชบัญญัติกองทุนการออมแห่งชาติ พ.ศ. 2554  ดูเพิ่มเติม ›

    12 พ.ค. 2554

  • ประกาศอธิบดีกรมสรรพากร เกี่ยวกับภาษีเงินได้ (ฉบับที่ 90) เรื่อง กำหนดหลักเกณฑ์ วิธีการ และเงื่อนไข เพื่อการยกเว้นภาษีเงินได้สำหรับเงินได้เท่าที่ได้จ่ายเป็นค่าซื้อหน่วยลงทุนในกองทุนรวมเพื่อการเลี้ยงชีพ  ดูเพิ่มเติม ›

    12 มี.ค. 2544

  • สำนักงานประกันสังคม เริ่มเก็บเงินสมทบบำนาญชราภาพ โดยเริ่มเก็บเงินสมทบตั้งแต่ 31 ธ.ค. 2541 ซึ่งส่วนใหญ่แล้ว คนที่ส่งตั้งแต่เริ่มมีการสะสม ก็จะได้รับ “บำนาญชราภาพ”  ดูเพิ่มเติม ›

    2 ธ.ค. 2541

  • จัดตั้งกองทุนบำเหน็จบำนาญข้าราชการ (กบข.) ตามพระราชบัญญัติกองทุนบำเหน็จบำนาญข้าราชการ พ.ศ. 2539

    28 ก.ย. 2539

  • จัดตั้งสำนักงานประกันสังคม ตามพระราชบัญญัติประกันสังคม พ.ศ. 2533 โดยให้มีผลบังคับใช้ตั้งแต่วันที่ 2 กันยายน พ.ศ. 2533

    2 ก.ย. 2533

  • ราชกิจจานุเบกษา ประกาศใช้พระราชบัญญัติกองทุนสำรองเลี้ยงชีพ พ.ศ. 2530 เพื่อเป็นสวัสดิการแก่ลูกจ้างเมื่อออกจากงาน ตลอดจนส่งเสริมการระดมเงินออมภาคเอกชนเพื่อนำไปใช้ในการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศ  ดูเพิ่มเติม ›

    30 พ.ย. 2530

รายละเอียด

ความสำเร็จของนโยบาย

เชิงโครงการ

ส่งเสริมการออม
ภาครัฐมีมาตรการส่งเสริมการออมของประชาชน ผ่านมาตรการทางภาษีและการสร้างระบบการออมของประเทศ

เชิงกระบวนการ

การออมภาคบังคับ
มีกลไกลผ่านกองทุนของรัฐ เช่น กองทุนบำเหน็จบำนาญราชการ กองทุนประกันสังคม
การออมแบบสมัครใจ
ใช้มาตรการทางภาษี เพื่อสนับสนุนให้ประชาชนออมเงิน เช่น การลดหย่อนภาษี

บทความ

ดูทั้งหมด
รวมทุกเรื่องต้องรู้: หวยเกษียณ ออมเงินลุ้นโชคเงินล้าน

รวมทุกเรื่องต้องรู้: หวยเกษียณ ออมเงินลุ้นโชคเงินล้าน

คาดหวยเกษียณมาภายในปี 68 หาก พ.ร.บ.กองทุนการออมแห่งชาติ ผ่านโหวตสภาฯ เลขา กอช. ยันไม่ทับซ้อนระบบออมเดิม และจูงใจคนออมเงินมากขึ้น วางแผนพัฒนาแอปฯใหม่แล้ว พร้อมเผยขั้นตอนการซื้อแบบละเอียด

“รวยก่อนแก่” ด้วยนโยบายการออมแบบมีส่วนร่วม

“รวยก่อนแก่” ด้วยนโยบายการออมแบบมีส่วนร่วม

“รวยก่อนแก่” อาจไม่ใช่เรื่องง่าย เพราะแต่ละคนมีต้นทุนชีวิตและวิถีการใช้จ่ายที่แตกต่างกัน แต่เป้าหมายนี้เป็นจริงได้ ถ้าทุกภาคส่วนร่วมกันส่งเสริมและออกแบบ “นโยบายการออม” ที่ทุกคนเข้าถึงได้ และขับเคลื่อนให้ไปถึงอย่างเป็นรูปธรรม

สุญญากาศการเมืองอย่าทำสะดุด! งานอย่างเยอะ ต้องไปต่อ รอไม่ได้

สุญญากาศการเมืองอย่าทำสะดุด! งานอย่างเยอะ ต้องไปต่อ รอไม่ได้

เมื่อ 'คลิปเสียง' สั่นคลอนเสถียรภาพรัฐบาลอย่างรุนแรง ท่ามกลางความผันผวนของการเมืองที่ยังไม่รู้จะเป็นอย่างไรต่อ ปรากฏการณ์นี้ในอีกด้านหนึ่งกำลังส่งผลต่อการขับเคลื่อนนโยบายและการดำเนินการแก้ไขปัญหาต่าง ๆ ของประชาชนที่อาจสะดุดได้

ออมเงินเกษียณผ่านกอช. ได้มากกว่าที่คิด ดีกว่าฝากแบงก์

ออมเงินเกษียณผ่านกอช. ได้มากกว่าที่คิด ดีกว่าฝากแบงก์

รู้จักกองทุนการออมแห่งชาติ (กอช.) ระบบออมเงินแบบภาคสมัครใจ รัฐบาลสมทบสูงสุด 100% พร้อมผลตอบแทนสูงกว่าดอกเบี้ยเงินฝากประจำ เริ่มส่งเงินได้ตั้งแต่อายุ 15 ปี รับเงินตอนเกษียณอายุ 60 ปี เหมาะกับอาชีพอิสระ และนักเรียนนักศึกษา 

ออมพอเกษียณ บททดสอบ คน รัฐ สังคม

ออมพอเกษียณ บททดสอบ คน รัฐ สังคม

การออมพอเกษียณ เป็นหนึ่งในวาระทางเศรษฐกิจและนโยบายสาธารณะที่ผู้มีส่วนได้เสียทุกคนควรให้ความสำคัญ ไม่ว่าจะเป็น คน รัฐ และ สังคม

ปลูกดอกไม้สีเลาในตลาดทุน ทางเลือกการออมเพื่อเกษียณ

ปลูกดอกไม้สีเลาในตลาดทุน ทางเลือกการออมเพื่อเกษียณ

แก่ก่อนรวยเป็นปัญหาที่ทำให้หลายคนไม่อาจใช้ชีวิตช่วงหลังเกษียณได้อย่างมีคุณภาพ นำมาสู่ความพยายามวางแผนการออมที่มีประสิทธิภาพเพียงพอสำหรับบั้นปลายชีวิต