นโยบายและการจัดการภัยพิบัติในยุค “ฝนสุดขั้ว” : เสริมสร้างเมืองและชุมชนที่ยืดหยุ่นต่อสภาพภูมิอากาศ
เมื่อฟ้าร้องลั่นแต่การจัดการเมืองล่มสลาย เมืองไทยภายใต้แรงกดดันของน้ำท่วมรุนแรง ในช่วงทศวรรษที่ผ่านมา..เสียงฟ้าร้องที่ครั้งหนึ่งเคยเป็นแค่สัญญาณของฝนธรรมดา กลับกลายเป็นเสียงเตือนภัยที่สั่นสะเทือนพื้นฐานของชีวิตเมือง เมื่อฝนสุดขั้วทำลายล้างระบบระบายน้ำ ถนนหนทางและเศรษฐกิจในเวลาเพียงไม่กี่ชั่วโมง
คำสัญญาที่ไม่เกิดขึ้นจริง: ความล้มเหลวเชิงนโยบายของรัฐบาล และคำถามที่สังคมต้องการคำตอบ
สิ่งที่ประชาชนคาดหวังจากรัฐบาล ไม่ใช่เพียงการประกาศนโยบายที่สวยหรู แต่คือการเห็นคำสัญญาเหล่านั้นเกิดขึ้นจริงในชีวิตประจำวัน อย่างไรก็ตาม ประสบการณ์ที่ผ่านมาชี้ให้เห็นว่า รัฐบาลยังคงมีช่องว่างระหว่าง “สิ่งที่พูด” กับ “สิ่งที่ทำ” อย่างชัดเจน
Negative Income Tax (NIT): ความท้าทายในบริบทของไทย
จากการที่กระทรวงการคลังประกาศเดินหน้าใช้ “Negative Income Tax” (NIT) ในปี พ.ศ. 2570 โดยมีวัตถุประสงค์หลักเพื่อจัดสรรงบประมาณและสวัสดิการได้อย่างตรงจุด ซึ่งหากทำสำเร็จ ถือว่าเป็นการพลิกโฉมระบบสวัสดิการของไทย
องค์กรอิสระ: ความสำเร็จ ความล้มเหลว และบทเรียน
แนวคิดว่าด้วยองค์กร ซึ่งทำหน้าที่ป้องกันการใช้อำนาจในทางที่มิชอบนั้นแม้มีมาอย่างยาวนาน อย่างไรก็ตาม แนวคิดดังกล่าวขึ้นมามีบทบาทสำคัญเมื่อระบอบรัฐธรรมนูญและการเมืองแบบตัวแทนกลายมาเป็นรูปแบบทางการปกครองรูปแบบหลักในช่วงปลายศตวรรษที่สิบแปดและต้นศตวรรษที่สิบเก้า เป็นต้นมา
ความพร้อมรับผิด กับการตรวจสอบถ่วงดุล
ในสังคมที่เส้นแบ่งระหว่าง “ผลประโยชน์ส่วนรวม” กับ “ผลประโยชน์ส่วนตัว” ยังคลุมเครือ คำถามที่มักมีถูกถามซ้ำแล้วซ้ำเล่า คือ ใครควรใช้อำนาจรัฐ และใช้อำนาจนั้นเพื่อใคร ในหลายกรณีสะท้อนให้เห็นถึงความไม่ชัดเจนระหว่างบทบาทในตำแหน่งสาธารณะกับผลประโยชน์ของครอบครัว พรรคพวก หรือเครือข่ายธุรกิจส่วนตัว
จากพายุถึงสถานการณ์ชายแดน: ถึงเวลาที่รัฐต้องยกระดับมาตรฐานการอพยพ
“....ถ้าน้ำมันขึ้นมาก็ยกของขึ้น ถ้าขึ้นถึงชั้น 1 เราก็ขึ้นชั้น 2 เฮาบ่รู้ว่าออกไปแล้วของของเราจะเป็นจะใด เครียด แต่ชินละ...น้ำมันขึ้นมาทุกปี” คำสัมภาษณ์ของประชาชนในจังหวัดน่าน เมื่อวันที่ 19 กรกฎาคม 2568 ก่อนที่พายุวิภาจะส่งผลทำให้เกิดฝนตกหนัก น้ำท่วมฉับพลัน น้ำป่าไหลหลาก และดินโคล่นถล่ม
Dr. Norbert Ropers กับมรดกงานขับเคลื่อนกระบวนการสันติภาพในชายแดนใต้
ในแวดวงนักวิชาการและคนทำงานภาคประชาสังคมด้านสันติภาพในชายแดนใต้ พวกเรามีความคุ้นเคยกับนักวิชาการชาวเยอรมัน ร่างสูงชะลูด น้ำเสียงเยือกเย็น เปี่ยมด้วยเมตตาและความถ่อมตนที่ชื่อ Dr. Norbert Ropers มายาวนานกว่าหนึ่งทศวรรษ
โลกร้อนซ้ำเติมคนจนเมือง ถึงเวลาต้องทบทวนนโยบาย
ภาวะโลกร้อนกำลังส่งผลกระทบต่อเมืองอย่างชัดเจน ทั้งในรูปแบบ “การเปลี่ยนแปลงแบบค่อยเป็นค่อยไป” (slow onset events) เช่น อุณหภูมิเฉลี่ยที่เพิ่มขึ้น ระดับน้ำทะเลที่สูงขึ้น และความแห้งแล้งยาวนาน และ “เหตุการณ์สภาพอากาศสุดขั้ว” (extreme events) เช่น พายุฝนตกหนัก น้ำท่วมฉับพลัน หรือคลื่นความร้อน
ไทยเข้าร่วม OECD: ปฏิรูปบัตรสวัสดิการแห่งรัฐด้วย “ชุมชน”
นับเป็นเวลาเกือบ 1 ปีแล้วที่คณะมนตรีแห่งองค์การเพื่อความร่วมมือทางเศรษฐกิจและการพัฒนา (OECD Council) ได้มีมติเห็นชอบการเข้าเป็นสมาชิก OECD ของไทย ซึ่งไทยถือเป็นประเทศที่ 2 ในอาเซียนต่อจากอินโดนีเซียที่เข้าสู่กระบวนการดังกล่าว