ที่ผ่านมาวัยรุ่นไทยเกิดการท้องเพิ่มขึ้นจำนวนมากอย่างต่อเนื่อง ซึ่งส่งผลกระทบต่อสุขภาพของบุคคล ครอบครัว ชุมชน สังคม และเศรษฐกิจในภาพรวม รัฐบาลไทยจึงได้พยายามแก้ปัญหาเรื่องนี้ด้วยการตรากฎหมายพระราชบัญญัติการป้องกันและแก้ปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น บังคับใช้เมื่อปี 2560
จุดประสงค์ของกฎหมายเพื่อให้มีกลไกช่วยเหลือเด็กวัยรุ่นที่ท้องไม่พร้อม ที่มีอายุ 10 ปีบริบูรณ์ แต่ยังไม่ถึง 20 ปี และสร้างมาตรการป้องกันการท้องไม่พร้อมตั้งแต่วัยเรียนในสถานศึกษา
รวมไปถึงให้วัยรุ่นมีสิทธิตัดสินใจด้วยตนเองในการเข้ารับบริการอนามัยการเจริญพันธุ์ ซึ่งครอบคลุมไปถึงบริการยุติการตั้งครรภ์ตามข้อบังคับแพทยสภาว่าด้วยหลักเกณฑ์การปฏิบัติเกี่ยวกับการยุติการตั้งครรภ์ทางการแพทย์ ตามมาตรา 305 แห่งประมวลกฎหมายอาญา พ.ศ. 2548 ที่กำหนดไว้ว่าการยุติการตั้งครรภ์ทางการแพทย์จะต้องอยู่ภายใต้เงื่อนไข กรณีที่จำเป็นต้องกระทำเนื่องจากปัญหาสุขภาพทางกายของหญิงมีครรภ์ หรือกรณีที่จำเป็นต้องกระทำเนื่องจากปัญหาสุขภาพทางจิตของหญิงมีครรภ์ ซึ่งจะต้องได้รับการรับรองหรือเห็นชอบจากผู้ประกอบวิชาชีพเวชกรรมที่มิใช่ผู้กระทำการยุติการตั้งครรภ์อย่างน้อยหนึ่งคน
ประกันสังคมให้สิทธิยุติการตั้งครรภ์
ล่าสุดสำนักงานประกันสังคม ประกาศเปิดให้ผู้ประกันตนหญิงที่ท้องไม่พร้อมและต้องการยุติการตั้งครรภ์อย่างปลอดภัย มีสิทธิเข้ารับบริการทางการแพทย์ที่สถานพยาบาลตามสิทธิได้โดยไม่เสียค่าใช้จ่ายซึ่งถือเป็นสิทธิประโยชน์กรณีเจ็บป่วยที่ผู้ประกันตนสามารถเข้ารับบริการยุติการตั้งครรภ์ได้ ตามหลักเกณฑ์ข้อบังคับของแพทยสภา ว่าด้วยหลักเกณฑ์เกี่ยวกับการยุติการตั้งครรภ์ทางการแพทย์ของผู้ประกอบวิชาชีพเวชกรรมตามมาตรา 305 แห่งประมวลกฎหมายอาญา พ.ศ.2564
ผู้ประกันตนสามารถใช้สิทธิการรักษาพยาบาลในสถานพยาบาลตามสิทธิได้ หากสถานพยาบาลตามสิทธิจำเป็นต้องส่งต่อไปยังสถานพยาบาลอื่น ทั้งที่เป็นสถานพยาบาลศักยภาพสูง หรือสถานพยาบาลที่ขึ้นทะเบียนกับกรมอนามัย ให้ค่าใช้จ่ายอยู่ในความรับผิดชอบของสถานพยาบาลตามสิทธิ
ทั้งนี้ สำนักงานประกันสังคมได้รับทราบข้อมูลว่า สำนักงานหลักประกันสุขภาพแห่งชาติได้รับการจัดสรรงบประมาณสำหรับการดูแลการให้บริการยุติการตั้งครรภ์ที่ปลอดภัยในส่วนของงบประมาณส่งเสริมสุขภาพและป้องกันโรคและงบประมาณบริการผู้ป่วยใน ซึ่งเป็นการจ่ายให้คนไทยทุกสิทธิการรักษา ดังนั้น ผู้ประกันตนที่มีสัญชาติไทยสามารถใช้สิทธิบริการยุติการตั้งครรภ์ได้ทั้ง 2 ลักษณะ ได้แก่
- เข้ารับบริการใช้สิทธิที่สถานพยาบาลที่ขึ้นทะเบียนกับกรมอนามัยได้ เช่นเดียวกับผู้ที่มีสิทธิหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า
- เข้ารับบริการที่สถานพยาบาลตามสิทธิ กรณีสถานพยาบาลตามสิทธิไม่สามารถให้การรักษาได้ ก็ให้ส่งต่อไปยังสถานพยาบาลตามที่กรมอนามัยกำหนด หรือหากส่งต่อไปยังสถานพยาบาลศักยภาพสูงหรือสถานพยาบาลอื่น โดยให้สถานพยาบาลตามสิทธิรับผิดชอบค่าบริการทางการแพทย์ให้แก่ผู้ประกันตน
ส่วนผู้ประกันตนที่ไม่ใช่สัญชาติไทย ให้เข้ารับบริการที่สถานพยาบาลตามสิทธิ กรณีสถานพยาบาลตามสิทธิไม่สามารถให้การรักษาได้ ให้ส่งต่อไปยังสถานพยาบาลตามที่กรมอนามัยกำหนด หรือหากส่งต่อไปยังสถานพยาบาลศักยภาพสูงหรือสถานพยาบาลอื่น โดยให้สถานพยาบาลตามสิทธิรับผิดชอบค่าบริการทางการแพทย์ให้แก่ผู้ประกันตน
เงื่อนไขทำแท้งแบบไม่ผิดกฎหมาย
ตามกฎหมาย พระราชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายอาญา (ฉบับที่ 28) พ.ศ. 2564 มาตรา 305 กำหนดให้การยุติการตั้งครรภ์ที่กระทำโดยผู้ประกอบวิชาชีพเวชกรรมและเป็นตามหลักเกณฑ์ของแพทยสภา จะไม่ความผิดตามกฎหมาย
- จำเป็นต้องกระทำเนื่องจากหากหญิงตั้งครรภ์ต่อไปจะเสี่ยงต่อการได้รับอันตราต่อสุขภาพทางกายหรือจิตใจของหญิงนั้น
- จำเป้นต้องกระทำเนื่องจากมีความเสี่ยงอย่างมาก หรือมีเหตุผลทางการแพทย์อันควรเชื่อได้ว่าหากทารกคลอดออกมาจะมีความผิดปกติถึงขนาดมทุพพลภาพอย่างร้ายแรง
- หญิงยืนยันต่อผู้ประกอบวิชาชีพเวชกรรมว่าตนมีครรภ์เนื่องจากการกระทำผิดเกี่ยวกับเพศ
- หญิงซึ่งมีครรภ์ไม่เกิน 12 สัปดาห์ ยืนยันที่จะยุติการตั้งครรภ์
- หญิงซึ่งมีอายุครรภ์เกิน 12 สัปดาห์ แต่ไม่เกิน 20 สัปดาห์ ยืนยันที่จะยุติการตั้งครรภ์ภายหลังการตรวจและรับคำปรึกษาทางเลือกจากผู้ประกอบวิชาชีพเวชกรรม และผู้ประกอบวิชาชีพอื่นตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุขประกาศกำหนดโดยคำแนะนำของแพทยสภา และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องตามกฎหมายว่าด้วยการป้องกันและแก้ไขปัญหาการตั้งครรภ์ในวัยรุ่น
อ่านเนื้อหาที่เกี่ยวข้อง: