คณะรัฐมนตรีมีมติอนุมัติหลักการร่างพระราชกฤษฎีกากำหนดบัญชีต้นไม้ตามกฎหมายว่าด้วยสวนป่า พ.ศ. …. ตามที่กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (ทส.) เสนอ และส่งให้สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกาตรวจพิจารณา
ความเป็นมาของปัญหา
ปัจจุบันชนิดของพรรณไม้ที่สามารถปลูกและบำรุงรักษาในที่ดินที่ขึ้นทะเบียนไว้ตามมาตรา 5 แห่งพระราชบัญญัติสวนป่า พ.ศ. 2535 และที่แก้ไขเพิ่มเติมนั้น กำหนดไว้ในบัญชีต้นไม้ท้ายพระราชบัญญัติสวนป่า (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2558 มีจุดประสงค์เพื่อให้ประชาชนสามารถปลูกไม้ในที่ดินที่ได้ขึ้นทะเบียนไว้เพื่อทำการค้าไม้ได้ และไม้ที่ทำการค้าเป็นไม้ที่ถูกรับรองโดยหน่วยงานราชการตามพระราชบัญญัติสวนป่าฯ
การปลูกป่าดังกล่าวส่งผลให้ผู้ซื้อผู้ขายทราบได้ว่าไม้ที่ซื้อขายเป็นไม้ที่ได้รับการรับรองจากหน่วยงานราชการแล้ว ซึ่งเป็นประโยชน์ต่อภาคอุตสาหกรรมป่าไม้และเป็นการส่งเสริมสนับสนุนให้มีการปลูกสร้างสวนป่ายิ่งขึ้น ตามชนิดต้นไม้ที่ปลูกตามร่างพระราชกฤษฎีกานี้
เมื่อผู้ทำสวนป่าขึ้นทะเบียนกับภาครัฐตามกฎหมายว่าด้วยสวนป่าแล้วจะสามารถปลูกไม้และทำไม้ เช่น ตัดหรือโค่นไม้ ค้าไม้ มีไม้ไว้ในครอบครอง ได้โดยไม่ตกอยู่ภายใต้กฎหมายว่าด้วยป่าไม้อีก
อย่างไรก็ตาม บัญชีต้นไม้ตามพระราชบัญญัติดังกล่าวได้ใช้บังคับมาเป็นระยะเวลานานแล้ว ทำให้ชนิดของพรรณไม้ตามบัญชีต้นไม้ดังกล่าวไม่เหมาะสมกับบริบทและสถานการณ์ในปัจจุบันที่เปลี่ยนแปลงไป รวมถึงไม่สามารถตอบสนองความต้องการของประชาชนและภาคอุตสาหกรรมไม้ได้ จึงจำเป็นต้องมีการปรับปรุงแก้ไขชนิดของพรรณไม้ที่สามารถปลูกและบำรุงรักษาในที่ดินที่ได้ขึ้นทะเบียนไว้ตามพระราชบัญญัติสวนป่า พ.ศ. 2535 และที่แก้ไขเพิ่มเติมให้สอดคล้องกับเจตนารมณ์ของพระราชบัญญัติดังกล่าวและเหมาะสมกับความต้องการของประชาชนและภาคอุตสาหกรรมไม้ยิ่งขึ้น
เพิ่มบัญชีจาก 58 รายการเป็น 211 รายการ
ตามมาตรา 3 แห่งพระราชบัญญัติสวนป่า พ.ศ. 2535 ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติสวนป่า (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2558 บัญญัติให้การปรับปรุงหรือแก้ไขชนิดของต้นไม้ตามบัญชีท้ายพระราชบัญญัตินี้ ให้กระทำเป็นพระราชกฤษฎีกา
กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม จึงได้เสนอร่างพระราชกฤษฎีกากำหนดบัญชีต้นไม้ตามกฎหมายว่าด้วยสวนป่า พ.ศ. …. เพื่อปรับปรุงแก้ไขบัญชีต้นไม้เพื่อใช้บังคับตามพระราชบัญญัติสวนป่า พ.ศ. 2535 และที่แก้ไขเพิ่มเติม และเป็นการส่งเสริมและสร้างแรงจูงใจในการปลูกสร้างส่วนป่าไม้เศรษฐกิจต่อประชาชนและภาคอุตสาหกรรมป่าไม้
สาระสำคัญเป็นเพิ่มเติมชนิดรายการชื่อต้นไม้ในบัญชีต้นไม้ตามกฎหมายว่าด้วยสวนป่า จากเดิม 58 รายการ เป็น จำนวน 211 รายการ โดยยกเลิกบัญชีต้นไม้ท้ายพระราชบัญญัติสวนป่า (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2558 และให้ใช้บัญชีต้นไม้ท้ายร่างพระราชกฤษฎีกานี้แทน โดยเพิ่มเติมชนิดรายการชื่อต้นไม้ เช่น กระถินยักษ์ มะรุม ยางพารา ยูคาลิปตัส มะฮอกกานี
คณะทำงานทบทวนบัญชีต้นไม้ท้ายพระราชบัญญัติสวนป่า พ.ศ. 2535 และที่แก้ไขเพิ่มเติมได้พิจารณาเลือกชนิดของต้นไม้จากบัญชีท้ายพระราชกฤษฎีกากำหนดไม้หวงห้าม พ.ศ. 2530 และที่แก้ไขเพิ่มเติม และจากการสำรวจความคิดเห็นต่อการเพิ่มชนิดไม้ รวมถึงจากการดำเนินการของคณะทำงานทบทวนบัญชีต้นไม้ฯ และนำมารวมกับชนิดต้นไม้ตามบัญชีต้นไม้ท้ายพระราชบัญญัติสวนป่า (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2558 มากำหนดเป็นบัญชีต้นไม้ตามกฎหมายว่าด้วยสวนป่าตามร่างพระราชกฤษฎีกานี้
ทั้งนี้ สำนักเศรษฐกิจการป่าไม้ กรมป่าไม้ ได้ดำเนินการตรวจสอบรายชื่อชนิดพันธุ์ไม้ การใช้ชื่อสามัญ/ชื่อพื้นเมือง และชื่อพฤกษศาสตร์ให้ถูกต้องตามหลักวิชาการเสร็จเรียบร้อยแล้ว ซึ่งการเพิ่มเติมชนิดของต้นไม้ตามร่างพระราชกฤษฎีกานี้ทำให้ชนิดไม้ที่สามารถปลูกในที่ดินที่ได้ขึ้นทะเบียนไว้เพื่อทำสวนป่าและการค้ามีมากขึ้น
หากได้ดำเนินการขึ้นทะเบียนที่ดินตามกฎหมายว่าด้วยสวนป่าแล้ว แม้ไม้ที่ปลูกจะเป็นไม้หวงห้ามตามกฎหมายว่าด้วยป่าไม้ ก็สามารถทำไม้ในที่ดินดังกล่าวได้ตามกฎหมายว่าด้วยสวนป่าโดยไม่จำต้องได้รับอนุญาตจากพนักงานเจ้าหน้าที่ตามกฎหมายว่าด้วยป่าไม้อีก อันเป็นการส่งเสริมให้ประชาชนสามารถปลูกไม้เพื่อทำสวนป่าเพื่อการค้าอันจะเป็นการสร้างรายได้ให้กับประชาชน
สาระสำคัญของร่างพระราชกฤษฎีกาฯ
ร่างพระราชกฤษฎีกากำหนดบัญชีต้นไม้ตามกฎหมายว่าด้วยสวนป่า พ.ศ. …. เพื่อปรับปรุงบัญชีต้นไม้ท้ายพระราชบัญญัติสวนป่า พ.ศ. 2535 และที่แก้ไขเพิ่มเติม ให้ใช้เป็นบัญชีต้นไม้ตามกฎหมายว่าด้วยสวนป่าแทน และเป็นการส่งเสริมและสร้างแรงจูงใจในการปลูกสร้างสวนป่าและตอบสนองความต้องการประชาชนและภาคอุตสาหกรรมป่าไม้ มีสาระสำคัญ ดังนี้
1. การกำหนดบัญชีต้นไม้ ให้ใช้บัญชีต้นไม้ท้ายพระราชกฤษฎีกานี้เป็นบัญชีต้นไม้ตามกฎหมายว่าด้วยสวนป่า โดยให้ใช้บังคับตั้งแต่วันถัดจาก วันประกาศในราชกิจจานุเบกษาเป็นต้นไป
2. ผู้มีอำนาจรักษาการตามพระราชกฤษฎีกา ให้รัฐมนตรีว่าการกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม รักษาการตามพระราชกฤษฎีกานี้
3. รายชื่อต้นไม้ตามบัญชีต้นไม้ จำนวน 211 รายการ เช่น
- กระเจา กระเชา (Holoptelea integrifolia Planch.)
- กระดังงาไทย เผิง เนา สะแกแสง กระดังงาใบใหญ่ (Cananga spp.)
- กระโดน ปุย (Careya arborea Roxb.)
- กระถินณรงค์ กระถินเทพา กระถินลูกผสม กระถินดอย กระถินพิมาน กระถินป่า แฉลบขาว แฉลบแดง ปี้มาน สีเสียดแก่น สีเสียดเหลือง สีเสียดเหนือ สีเสียดขี้ข้าง (Acacia spp.)
ทั้งนี้ หน่วยงานที่เกี่ยวข้องพิจารณาแล้วไม่ขัดข้องหรือเห็นชอบ กับร่างพระราชกฤษฎีกาดังกล่าว
เนื้อหาที่เกี่ยวข้อง :
“40 ปี” เพิ่มพื้นที่ป่าไม่ได้ เพิ่มแต่ความขัดแย้ง