ใกล้ครบรอบการสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูต 170 ปี ในปี 2568 ระหว่างไทยและสหราชอาณาจักร ซึ่งทั้งสองฝ่ายมีกลไกการหารือทวิภาคีที่สำคัญ เช่น การจัดตั้งคณะกรรมการร่วมด้านเศรษฐกิจและการค้า (Joint Economic and Trade Committee: JETCO) เป็นกลไกความร่วมมือด้านการค้าที่สำคัญในระดับรัฐมนตรี ในการส่งเสริมและขยายความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจในสาขาที่ทั้งสองฝ่ายมีศักยภาพ
สหราชอาณาจักร ถือเป็นคู่ค้าลำดับที่ 3 ของไทยในภูมิภาคยุโรป โดยในปี 2566 มีนักท่องเที่ยวจากสหราชอาณาจักรเดินทางมายังประเทศไทย 817,220 คน
ไทย – สหราชอาณาจักรยกระดับความสัมพันธ์ 170 ปี
ด้วยความสัมพันธ์ทางการทูตที่ยาวนาน และความร่วมมือที่ใกล้ชิดระหว่างกัน ทั้งสองประเทศจึงเห็นพ้องจัดทำร่างแผนการความเป็นหุ้นส่วนทางยุทธศาสตร์ไทย – สหราชอาณาจักร เพื่อยกระดับความสัมพันธ์ไทย – สหราชอาณาจักร
นำไปสู่ความเป็นหุ้นส่วนทางยุทธศาสตร์อย่างเป็นทางการ และใช้เป็นแนวทางการดำเนินความร่วมมือระหว่างไทยกับสหราชอาณาจักร รวมทั้งเพื่อส่งเสริมและขับเคลื่อนความร่วมมือในสาขาที่เป็นผลประโยชน์ร่วมกัน ทั้งนี้สหราชอาณาจักรเป็นประเทศแรกในยุโรปที่ไทยมีความร่วมมือในลักษณะหุ้นส่วนทางยุทธศาสตร์ด้วย
ในการประชุม คณะรัฐมนตรี (ครม.) วันที่ 19 มี.ค.2567 มีติเห็นชอบร่างแผนฯดังกล่าว โดยให้รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ เป็นผู้ลงนามในร่างแผนฯ ซึ่งมีขึ้นระหว่างการเดินทางมาเยือนประเทศไทยอย่างเป็นทางการของ ลอร์ดแคเมอรอน แห่งชิปปิงนอร์ตัน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศสหราชอาณาจักร ในวันที่ 20 มี.ค. 2567 ที่กรุงเทพมหานคร
และในวันเดียวกัน ลอร์ดแคเมอรอน ได้เข้าพบ เศรษฐา ทวีสิน นายกรัฐมนตรีของไทย ที่ทำเนียบรัฐบาล ซึ่งทั้งสองฝ่ายต่างยินดีที่ไทยและสหราชอาณาจักรยกระดับความสัมพันธ์ทวิภาคีให้เป็นหุ้นส่วนทางยุทธศาสตร์ พร้อมยืนยันความสัมพันธ์และความร่วมมือที่ใกล้ชิดในทุกมิติระหว่าง 2 ประเทศ และสหราชอาณาจักรพร้อมแลกเปลี่ยนความร่วมมือกับไทยในสาขาเชี่ยวชาญ ทั้งด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี ความมั่นคง การศึกษา เป็นต้น
แผนการความเป็นหุ้นส่วนทางยุทธศาสตร์ไทย – สหราชอาณาจักร มี 8 สาขาเชี่ยวชาญ
เศรษฐกิจ การค้า และการลงทุน
– ทั้งสองฝ่ายจะดำเนินความสัมพันธ์ทางการค้าและการลงทุนที่เปิดกว้างมากขึ้น ผ่านการรวมกลุ่มทางเศรษฐกิจในระดับภูมิภาคและระดับโลก เช่น กรอบ JETCO เพื่อส่งเสริมความร่วมมือเชิงนโยบายในด้านต่าง ๆ เช่น การท่องเที่ยว อาหารและสินค้าเกษตร สาธารณสุข ดิจิทัล การเงินและการลงทุน มาตรฐานและการตรวจสอบรับรอง
– กระชับความร่วมมือทางเศรษฐกิจในด้านการอำนวยความสะดวกทางการค้า การปฏิรูปกฎระเบียบ และการพัฒนาภาคการเงิน รวมถึงความร่วมมือภายใต้โครงการบูรณาการเศรษฐกิจสหราชอาณาจักร – อาเซียน
– เพิ่มการแลกเปลี่ยนและความร่วมมือกับหน่วยงานที่กำกับดูแลด้านการเงิน เพื่อสนับสนุนและส่งเสริมโอกาสในการเข้าถึงบริการทางการเงิน รวมทั้งการพัฒนาภาคการเงินของไทย
– เพิ่มขีดความสามารถในด้านเทคโนโลยี การบินและอวกาศ เทคโนโลยีการเกษตรและอุตสาหกรรม ผ่านการจัดตั้งโครงการความร่วมมือทางอุตสาหกรรมโดยบูรณาการความรู้ด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี วิศวกรรมศาสตร์ และคณิตศาสตร์
การเมือง รัฐสภา และพหุภาคี
– เพิ่มความถี่การแลกเปลี่ยน การเยือน และการประชุมของผู้นำ รัฐมนตรีระดับสูง และเจ้าหน้าที่อาวุโส เพื่อร่วมกันแลกเปลี่ยนความคิดเห็นเชิงลึกเกี่ยวกับประเด็นในระดับทวิภาคี ภูมิภาค และระหว่างประเทศ โดยทั้งสองฝ่ายตกลงที่จะหารือ เพื่อเตรียมการอำนวยความสะดวกในการเดินทางระหว่างทั้งสองประเทศสำหรับผู้ถือหนังสือเดินทางทูต
– ร่วมกันจัดการหารือเชิงยุทธศาสตร์ไทย – สหราชอาณาจักร ในระดับรัฐมนตรี เป็นประจำทุกปี หรือตามที่ทั้งสองฝ่ายตกลงร่วมกัน
– เสริมสร้างความร่วมมือระหว่างกันผ่านกรอบอาเซียน – สหราชอาณาจักร และกลไกที่เกี่ยวข้องที่มีอาเซียนเป็นผู้นำ สนับสนุนความเป็นแกนกลางของอาเซียน รวมทั้งเสริมสร้างความร่วมมือภายใต้มุมมองอาเซียนต่ออินโด – แปซิฟิก ตลอดจนการแลกเปลี่ยนความคืบหน้าในการปฏิบัติตามแผนปฏิบัติการอาเซียน – สหราชอาณาจักร อย่างสม่ำเสมอ
ความมั่นคง และกลาโหม
– จัดตั้งกลไกการหารือทวิภาคีด้านความมั่นคงอย่างเป็นทางการ ซึ่งจะช่วยให้เกิดการแลกเปลี่ยนในระดับทวิภาคีมากยิ่งขึ้นในประเด็นทางภูมิรัฐศาสตร์และความมั่นคง และติดตามความร่วมมือทวิภาคีในประเด็นความมันคงอย่างต่อเนื่อง
– กระชับความสัมพันธ์ด้านกลาโหม ผ่านกระทรวงกลาโหมและหน่วยงานต่าง ๆ ของกองทัพไทย เพื่อแสวงหาโอกาสในการส่งเสริมศักยภาพและเพิ่มขีดความสามารถ
– ส่งเสริมและกระชับความร่วมมือด้านการป้องกันและต่อสู้กับอาชญากรรมข้ามชาติ และความมั่นคงรูปแบบใหม่ เช่น อาชญากรรมไซเบอร์ ภัยคุกคามจากการแสวงหาผลประโยชน์ และการล่วงละเมิดทางเพศเด็ก การอพยพย้ายถิ่นอย่างผิดกฎหมาย และการค้ายาเสพติด
โดยมุ่งมั่นการพัฒนาขีดความสามารถอย่างต่อเนื่องเพื่อรับมือกับภัยคุกคามเหล่านี้ ผ่านความช่วยเหลือเชิงเทคนิค การหารืออย่างสม่ำเสมอ และการแลกเปลี่ยนนโยบายทั้งในระดับทวิภาคี และในกรอบความร่วมมือลุ่มน้ำโขงที่เกี่ยวข้อง
– สานต่อความร่วมมือในการต่อสู้กับภัยคุกคามด้านอาชญากรรมข้ามชาติ ตลอดจนให้การสนับสนุนโครงการระดับภูมิภาค รวมถึงการจัดตั้งคณะทำงานด้านการเงินที่ผิดกฎหมายของอาเซียนภายใต้กรอบการประชุมเจ้าหน้าที่อาวุโสอาเซียนว่าด้วยอาชญากรรมข้ามชาติ
การเปลี่ยนแปลง สภาพภูมิอากาศ พลังงาน เศรษฐกิจสีเขียว และการพัฒนาที่ยั่งยืน
– ร่วมกันผลักดันการเจรจาด้านสภาพภูมิอากาศโลกภายใต้กรอบอนุสัญญาสหประชาชาติ ว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ เพื่อบรรลุเป้าหมายของข้อตกลงปารีส และเป้าหมายรักษาอุณหภูมิโลกไม่ให้สูงขึ้นเกิน 1.5 องศาเซลเซียส
– สนับสนุนไทยในการพัฒนาและดำเนินการตามแผนการเปลี่ยนผ่านสู่คาร์บอนต่ำ และเร่งการเติบโตทางเศรษฐกิจในภาคสีเขียว ดึงดูดการลงทุนสีเขียว และการผลิตรถยนต์ไฟฟ้า ซึ่งจะส่งเสริมการลดคาร์บอนของกิจกรรมทางเศรษฐกิจ ระบบพลังงาน และห่วงโซ่อุปทาน
– แลกเปลี่ยนองค์ความรู้ทางเทคโนโลยีและสนับสนุนการแบ่งปันความรู้ในด้านต่าง ๆ เช่น การกำหนดราคาคาร์บอน และการคมนาคมขนส่ง เป็นต้น
– เสริมสร้างขีดความสามารถในการรับมือกับความท้าทายด้านสิ่งแวดล้อม เช่น การปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ การเปลี่ยนผ่านด้านพลังงาน และมลพิษทางอากาศ
เกษตรกรรม
– การแลกเปลี่ยนนโยบายและกระชับความสัมพันธ์ผ่านการเจรจาด้านการเกษตรประจำปีอย่างเป็นทางการ
– เสริมสร้างความร่วมมือระหว่างกันในด้านการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำที่ยั่งยืน และการประมง ผ่านการแลกเปลี่ยนความเชี่ยวชาญ นโยบาย เทคโนโลยี และการวิจัยในระดับทวิภาคี
– การแลกเปลี่ยนแนวปฏิบัติที่เป็นเลิศในด้านสุขภาพสัตว์ การควบคุมและการเฝ้าระวังโรค ความมั่นคงด้านอาหาร สวัสดิภาพสัตว์ การแปรรูปอาหาร การประมง การเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ พืชสวน และการลดการดื้อยาต้านจุลชีพในภาคเกษตรกรรม
ดิจิทัล วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี นวัตกรรม และความร่วมมือด้านเทคโนโลยี
– ส่งเสริมความร่วมมือระหว่างนักวิจัยและนวัตกรจากไทยและสหราชอาณาจักรเพื่อรับมือกับความท้าทายระดับโลกที่ทั้งสองฝ่ายเผชิญร่วมกัน ผ่านกองทุนความร่วมมือด้านวิทยาศาสตร์ระหว่างประเทศของสหราชอาณาจักร
– จัดตั้งกลไกการหารือด้านเทคนิคและความเชี่ยวชาญเกี่ยวกับปัญญาประดิษฐ์ เพื่อให้สามารถแลกเปลี่ยน กำกับดูแล และการปรับใช้แอปพลิเคชันสำหรับบริการสาธารณะ
– กระชับความสัมพันธ์ระหว่างกันในด้านความปลอดภัยทางโซเบอร์ โดยการอำนวยความสะดวกการแลกเปลี่ยนการเยือนระหว่างกัน และการเจรจาเชิงเทคนิคอย่างต่อเนื่อง
– รับรองว่าทุกฝ่ายจะได้รับประโยชน์ร่วมกันจากความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีในอนาคต โดยเทคโนโลยีแห่งอนาคตจะถูกกำหนดขึ้นบนพื้นฐานของประชาธิปไตย ผ่านการมีส่วนร่วมในระบบพหุภาคี การพัฒนามาตรฐานในระดับสากลภายใต้กระบวนการที่เปิดกว้าง โปร่งใส และครอบคลุมผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย
สาธารณสุข
– เสริมสร้างการเข้าถึงระบบสาธารณสุขที่มีคุณภาพอย่างเท่าเทียม และหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า เพื่อส่งเสริมความมั่นคงด้านสาธารณสุขระดับประเทศและภูมิภาค โดยการดำเนินการต่าง ๆ เช่น สนับสนุนความเป็นผู้นำของไทยในด้านการพัฒนาระบบสาธารณสุขและการยกระดับระบสาธารณสุขระดับภูมิภาค การกระชับความร่วมมือเพื่อเสริมสร้างความมั่นคงทางสาธารณสุข สนับสนุนและสร้างความเข้มแข็งของระบบสาธารณสุขในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ สร้างความยืดหยุ่นของระบบสาธารณสุขเพื่อจัดการภาวะฉุกเฉินด้านสุขภาพ และปรับปรุงการเข้าถึงการรักษาพยาบาลที่เท่าเทียมกัน
รวมทั้งดำเนินการร่วมกันเพื่อพัฒนาเทคโนโลยีและเครื่องมือทางการแพทย์ เพื่อเตรียมความพร้อมในการรับมือกับการระบาดใหญ่
– สนับสนุนความร่วมมือพหุภาคีและการขับเคลื่อนหลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า โดยประสานงานในระดับพหุภาคีในสาขาที่มีความสนใจร่วมกัน เช่น ความมั่นคงด้านสาธารณสุข หลักประกันสุขภาพถ้วนหน้า การดื้อยาของเชื้อโรค สุขภาพทางเพศและอนามัยการเจริญพันธุ์ เป็นต้น
ความเชื่อมโยงระหว่างประชาชน การศึกษาและซอฟต์พาวเวอร์
– จัดกิจกรรมรำลึกการสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตระหว่างไทยและสหราชอาณาจักร ในปี 2568 เพื่อเฉลิมฉลองครบรอบ 170 ปี
– จัดทำบันทึกความเข้าใจด้านการศึกษา การส่งเสริมความร่วมมือที่เป็นประโยชน์ร่วมกันและร่วมมือกันในด้านต่าง ๆ เช่น การสอน การเรียนรู้ และการประเมินทักษะการใช้ภาษาอังกฤษ เป็นต้น
– การจัดทำบันทึกความเข้าใจด้านอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี การวิจัยและนวัตกรรม การเสริมสร้างระบบการศึกษาในระดับอุดมศึกษา และการขับเคลื่อนความเป็นสากลของการศึกษาในระดับอุดมศึกษา การเสริมสร้างความร่วมมือด้านการวิจัยและพัฒนา และการขยายการมีส่วนร่วม
– การกระชับความร่วมมือด้านการศึกษาผ่านการจัดตั้งหลักสูตรการศึกษาระหว่างประเทศ เพื่อส่งเสริมความร่วมมือระหว่างสถาบันอุดมศึกษาของทั้งสองประเทศ การยอมรับคุณวุฒิทางวิชาการและวิชาชีพร่วมกัน รวมทั้งสนับสนุนและส่งเสริมการแลกเปลี่ยนนักศึกษา นักวิชาการ และนักวิจัยระหว่างกัน
– การริเริ่มจัดทำบันทึกความเข้าใจเกี่ยวกับความร่วมมือทางศิลปะและวัฒนธรรม เพื่อส่งเสริมความร่วมมือเชิงสร้างสรรค์ระหว่างไทยกับสหราชอาณาจักรในระยะยาว รวมทั้งสนับสนุนการแลกเปลี่ยนวัฒนธรรม ค่านิยม และแนวคิดระหว่างประชาชนของไทยและสหราชอาณาจักร
– การฝึกอบรมทักษะการใช้ภาษาอังกฤษในระดับอาชีวศึกษาและอุดมศึกษา เพื่อสนับสนุนโอกาสการทำงานในสาขาวิชาชีพและโอกาสในการศึกษาของไทย
ประโยชน์จาก “หุ้นส่วนทางยุทธศาสตร์ไทย – สหราชอาณาจักร”
ประโยชน์ที่ได้รับจากร่างแผนการความเป็นหุ้นส่วนทางยุทธศาสตร์ไทย – สหราชอาณาจักร คือ กรอบการกำหนดทิศทางความสัมพันธ์ระหว่างทั้ง 2 ประเทศ ซึ่งจะช่วยเสริมความสัมพันธ์ และขับเคลื่อนความร่วมมือระหว่างไทยกับสหราชอาณาจักรให้ก้าวหน้ามีผลเป็นรูปธรรมมายิ่งขึ้น
จาก“การทูตเชิงรุก-การทูตเพื่อเศรษฐกิจ”ยุคทักษิณ สู่ “การทูตเศรษฐกิจเชิงรุก”ยุคเศรษฐา
เอฟทีเอ “ไทย-ศรีลังกา” ประเทศที่ 2 ในเอเซียใต้
ไทย-กัมพูชา ยกระดับความสัมพันธ์ “หุ้นส่วนเชิงยุทธศาสตร์”
