บทความ

ความเสียหายรุนแรงจากน้ำท่วมเชียงรายรอบนี้ นำมาสู่เสียงวิพากษ์วิจารณ์ถึงกลไกการแก้ไขปัญหาที่หลาย ๆ รัฐบาลทุ่มงบประมาณหวังลดความสูญเสียอย่างต่อเนื่อง แต่ในทางปฏิบัติยังพบปัญหาในหลายจุด ทั้งการแจ้งเตือน ระบบฐานข้อมูล จนต้องกลับมาตั้งคำถามว่าสิ่งที่ทำมาในอดีตมาถูกทางแล้วหรือไม่ และต้องทำอะไรเพิ่ม

ไทยเป็นประเทศที่เจอกับภาวะภัยแล้งและน้ำท่วมทุกปี แต่การบริหารจัดการน้ำกลับยังไม่มีประสิทธิภาพ จึงถือเป็นโอกาสอันดีที่จะนำปัญหาต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น มาเป็นบทเรียนแก้ไขรับมือภัยพิบัติที่จะเกิดขึ้นในอนาคต ท่ามกลางความเสี่ยงจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่จะรุนแรงมากขึ้น

ไทยอาจเผชิญความเสี่ยงจากน้ำท่วมมากขึ้นในหลายภูมิภาค ในช่วง 4 เดือน สุดท้ายของปี 67 จากการเข้าสู่ภาวะลานีญาเต็มตัว แต่ไม่รุนแรงเท่าปี 54 วิจัยกรุงศรีคาดกระทบเศรษฐกิจ 4.65 หมื่นล้านบาท

โครงการเขื่อนแก่งเสือเต้น กลับมาอีกครั้งตามวัฏจักรน้ำท่วม หลังจากฝ่ายการเมืองถูกวิพากษ์วิจารณ์อย่างหนักในช่วงเปลี่ยนผ่านรัฐบาลใหม่ว่าช่วยเหลือผู้ที่ได้รับผลกระทบล่าช้า โครงการนี้กำลังกลายเป็น "เหยื่อแห่งความล้มเหลว"ของการบริหารจัดการน้ำอีกครั้ง

ลดก๊าซเรือนกระจกเป็นศูนย์ภายในปี 2065 แม้จะยังช้ากว่าประชาคมโลกอยู่หลายปี แต่รัฐบาลจะต้องดำเนินการอย่างจริงจัง ก่อนถูกกีดกันทางการค้าโลก เนื่องจากประเทศที่มีเป้า Net zero มีแนวโน้มเลือกทำการค้ากับประเทศที่มีเป้า Net zero ใกล้เคียงกัน

ยุโรปและญี่ปุ่น มีระบบจัดการซากรถยนต์และแบตเตอรี่ตั้งแต่ต้นน้ำจนถึงปลายน้ำ สามารถควบคุมขยะอันตรายไม่ให้หลุดรอดออกไปกระทบสิ่งแวดล้อม ขณะที่ไทยกำลังจะเป็นศูนย์กลางการผลิตรถยนต์ไฟฟ้า แต่กลับไม่มีกฎหมายควบคุมชากรถและแบตเตอรี่ เพื่อจัดการขยะอันตรายที่จะเพิ่มขึ้นในประเทศ

งานวิจัยพบว่า 462 บริษัททรงอิทธิพลทั่วโลก มีประสิทธิภาพลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกได้เพียง 24% จากคะแนนวัดผลของ WBA (World Benchmarking Alliance) และการเปลี่ยนผ่านที่เป็นธรรมของบริษัทเหล่านี้ยังอยู่ในเกณฑ์ที่ต่ำ ท่ามกลางการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศที่กำลังเป็นปัญหาทั่วโลก

เปลี่ยนรัฐบาลมาหลายชุด แต่ยังไม่มีรัฐบาลไหนให้ความสนใจผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศอย่างจริงจัง โดยเฉพาะการคาดการณ์ว่ากรุงเทพมหานครจะได้รับผลกระทบติด 1 ใน 10 ของเมืองที่ได้รับผลกระทบมากที่สุดจากน้ำท่วม เมื่อกรุงเทพฯเสี่ยงจมน้ำ และ “โลกเดือด” ไม่ใช่แค่วลีสนุกปาก

จ่ายเงินลดการเผาอ้อยได้ผลเล็กน้อย ชาวไร่ยังนิยมเผาอ้อยก่อนตัดส่งโรงงาน เหตุต้นทุนตัดอ้อยสดสูงกว่าเงินชดเชย ศูนย์วิจัยกสิกรระบุต้นทุนแรงงานเกี่ยวอ้อยสดสูง และใช้ระยะเวลาเก็บเกี่ยวมากกว่า ทำให้โครงการจ่ายเงินของรัฐไม่ได้รับความสนใจ แนะใช้กลไกคาร์บอนเครดิต