การประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) เมื่อ 29 ก.ค. 68 มีมติอนุมัติหลักการร่างพระราชบัญญัติส่งเสริมการใช้ไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์ พ.ศ. …. และรับทราบแผนในการจัดทำกฎหมายลำดับรอง กรอบระยะเวลา ตามที่กระทรวงพลังงานเสนอ
ทำไมต้องออกเป็นกฎหมาย
ร่างพระราชบัญญัติส่งเสริมการใช้ไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์ พ.ศ. …. ตามที่กระทรวงพลังงานเสนอ มีวัตถุประสงค์ในการส่งเสริมและสนับสนุนการผลิตและใช้ไฟฟ้าจากพลังงานแสงอาทิตย์เพื่อใช้เองในที่อยู่อาศัยหรือในสถานประกอบกิจการ
โดยมุ่งเน้นให้กระบวนการติดตั้งอุปกรณ์ให้เป็นไปอย่างสะดวกและรวดเร็ว ควบคู่ไปกับการวางกรอบการกำกับดูแลการติดตั้งและการใช้ไฟฟ้าให้เป็นไปอย่างถูกต้องและมีมาตรฐานด้านความปลอดภัยและวิศวกรรม
รวมทั้งเพื่อรวบรวมข้อมูล สถิติ และจำนวนผู้ใช้งานเพื่อประโยชน์ในการวางแผนด้านพลังงานของประเทศในระยะยาวต่อไป เนื่องจากปัจจุบันประเทศไทยยังไม่มีกฎหมายกลางที่ส่งเสริมและสนับสนุนการติดตั้งระบบผลิตไฟฟ้าจากพลังงานแสงอาทิตย์ (Solar Rooftop) เพื่อใช้เองเป็นการเฉพาะ ส่งผลให้ในการดำเนินการต่าง ๆ ต้องอ้างอิงกฎหมายและระเบียบของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องหลายฉบับทำให้ขาดความเป็นเอกภาพ และไม่เป็นการอำนวยความสะดวกแก่ประชาชนอย่างแท้จริง
ดังนั้นเพื่อเป็นการอำนวยความสะดวกและลดขั้นตอนในการขออนุญาตหรือการจดแจ้งยกเว้นเกี่ยวกับการติดตั้ง Solar Rooftop เพื่อสร้างความเท่าเทียมในการเข้าถึงพลังงานและความมั่นคงด้านพลังงานของประเทศ ลดผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นจากการที่ประชาชนและภาคธุรกิจแบกรับภาระด้านเวลาและค่าใช้จ่าย อันเป็นการเปลี่ยนผ่านพลังงานของประเทศไทยไปสู่พลังงานสะอาดอย่างมีประสิทธิภาพและลดการปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์
นอกจากนี้ ยังเป็นการดำเนินการตามนโยบายของรัฐบาลในการลดและปรับโครงสร้างราคาพลังงานและนโยบายส่งเสริมเศรษฐกิจสีเขียว (Green Economy หรือ Eco-friendly Economy) และการสานต่อนโยบายความเป็นกลางทางคาร์บอน (Carbon Neutrality)
สรุปสาระสำคัญของร่างพระราชบัญญัติฯ
ประเด็น |
สาระสำคัญ |
หมวด 1 บททั่วไป |
ร่างฯ มาตรา 6 กำหนดวัตถุประสงค์ของร่างพระราชบัญญัติฉบับนี้ ดังนี้ 1) สนับสนุนส่งเสริมการใช้ไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์สำหรับใช้ในที่อยู่อาศัยหรือในสถานประกอบกิจการ หรือสถานที่ที่รัฐมนตรีประกาศกำหนด 2) เพื่อให้การติดตั้งอุปกรณ์ Solar Rooftop ใช้ในที่อยู่อาศัยหรือในสถานประกอบกิจการ หรือในสถานที่ที่รัฐมนตรีประกาศกำหนด เป็นไปด้วยความปลอดภัยรวมทั้งสะดวกและรวดเร็ว 3) กำกับดูแลการใช้ไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์สำหรับใช้ในที่อยู่อาศัยหรือในสถานประกอบกิจการหรือสถานที่ที่รัฐมนตรีประกาศกำหนดให้เป็นไปโดยถูกต้องตามพระราชบัญญัตินี้ 4) เพื่อประโยชน์ในรวบรวมข้อมูล สถิติ และจำนวนผู้ใช้ไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์สำหรับใช้ในที่อยู่อาศัย หรือในสถานประกอบกิจการ หรือในสถานที่ที่รัฐมนตรีประกาศกำหนด ร่างฯ มาตรา 7 การผลิตไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์สำหรับใช้ในที่อยู่อาศัยหรือในสถานประกอบกิจการ หรือในสถานที่ที่รัฐมนตรีประกาศกำหนดไม่ถือเป็นการประกอบกิจการพลังงานตามกฎหมายว่าด้วยการประกอบกิจการพลังงาน และไม่อยู่ภายใต้บังคับกฎหมายว่าด้วยโรงงานกฎหมายว่าด้วยการผังเมือง กฎหมายว่าด้วยการพัฒนาและส่งเสริมพลังงาน และไม่ถือเป็นการดัดแปลงอาคารตามกฎหมายว่าด้วยการควบคุมอาคาร |
หมวด 2 การติดตั้งอุปกรณ์ระบบพลังงานแสงอาทิตย์ |
ร่างฯ มาตรา 8 การติดตั้งอุปกรณ์ Solar Rooftop เพื่อผลิตไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์ใช้ในที่อยู่อาศัย หรือในสถานประกอบกิจการ หรือในสถานที่ที่รัฐมนตรีประกาศกำหนด ให้กระทำได้โดยไม่ต้องขออนุญาตกับหน่วยงานของรัฐ แต่ต้องดำเนินการตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่อธิบดีประกาศกำหนดโดยความเห็นชอบของรัฐมนตรี ทั้งนี้ ให้อธิบดีปิดประกาศหลักเกณฑ์และวิธีการไว้ในที่เปิดเผย ณ พพ. และโดยวิธีการเผยแพร่ผ่านระบบสารสนเทศของ พพ. ด้วย (ปัจจุบันจะต้องดำเนินการขออนุญาตตามกฎหมายที่เกี่ยวข้อง) ร่างฯ มาตรา 9 ก่อนการประกาศหลักเกณฑ์และวิธีการติดตั้งอุปกรณ์ Solar Rooftop ให้อธิบดีแจ้งหน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้องกับการติดตั้งอุปกรณ์ Solar Rooftop เพื่อให้แจ้งหลักเกณฑ์ที่เกี่ยวข้องกับความปลอดภัย หรือการปฏิบัติให้เป็นไปตามมาตรฐานทางไฟฟ้า มาตรฐานทางโยธาและโครงสร้างอาคารและอื่น ๆ ให้อธิบดีทราบ ภายในระยะเวลาที่อธิบดีกำหนด โดยหลักเกณฑ์ของหน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้องกับการติดตั้งอุปกรณ์ Solar Rooftop ต้องเป็นไปตามวัตถุประสงค์และต้องไม่เป็นการสร้างอุปสรรคหรือภาระในการติดตั้งอุปกรณ์ดังกล่าวที่เกินกว่าความจำเป็น ร่างฯ มาตรา 11 การติดตั้งอุปกรณ์ Solar Rooftop ซึ่งเป็นไปตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่กำหนดไว้แล้ว ไม่ต้องขออนุญาตการเชื่อมต่อระบบโครงข่ายไฟฟ้าอีก ร่างฯ มาตรา 12 การติดตั้งอุปกรณ์ Solar Rooftop ต้องดำเนินการให้ถูกต้องตามหลักเกณฑ์และวิธีการตามที่กำหนดในพระราชบัญญัตินี้และตามที่อธิบดีประกาศกำหนดโดยความเห็นชอบของรัฐมนตรี โดยเคร่งครัดและในกรณีติดตั้งอุปกรณ์ Solar Rooftop ส่วนใดส่วนหนึ่งบนหลังคาหรือบนส่วนปกคลุมของสถานที่ติดตั้ง ต้องจัดให้มีการตรวจสอบความมั่นคงแข็งแรงของโครงสร้างหลังคาหรือสิ่งคลุมสถานที่ติดตั้งว่าสามารถติดตั้งได้อย่างปลอดภัย ซึ่งรับรองโดยวิศวกรไฟฟ้าและวิศวกรโยธาตามกฎหมายว่าด้วยวิศวกร ร่างฯ มาตรา 13 ให้เจ้าของสถานที่ที่จะติดตั้งติดตั้งอุปกรณ์ระบบ Solar Rooftop แจ้งที่อยู่ของสถานที่ติดตั้ง และข้อมูลของอุปกรณ์ระบบ Solar Rooftop ติดตั้ง หลักฐานการรับรองความปลอดภัย และข้อมูลอื่น ตามหลักเกณฑ์ที่อธิบดีประกาศกำหนดโดยความเห็นชอบของรัฐมนตรีต่ออธิบดีล่วงหน้าไม่น้อยกว่า 30 วัน และให้อธิบดีแจ้งการติดตั้งอุปกรณ์ดังกล่าว ต่อการไฟฟ้านครหลวง การไฟฟ้าส่วนภูมิภาค และราชการส่วนท้องถิ่นที่เกี่ยวข้องทราบด้วย ร่างฯ มาตรา 15 ในกรณีที่เจ้าของสถานที่ติดตั้งไม่ปฏิบัติตามคำสั่งของพนักงานเจ้าหน้าที่ในการติดตั้งอุปกรณ์ Solar Rooftop ให้เจ้าหน้าที่มีอำนาจสั่งให้ผู้นั้นรื้อถอนอุปกรณ์ Solar Rooftop ที่มีความบกพร่อง หรือความไม่ปลอดภัยหรือที่ไม่เป็นไปตามหลักเกณฑ์ตามพระราชบัญญัตินี้ภายในระยะเวลาที่กำหนดได้ทันที และถ้าเจ้าของสถานที่ติดตั้งไม่ปฏิบัติตามคำสั่ง ให้พนักงานเจ้าหน้าที่ดำเนินการรื้อถอนอุปกรณ์ Solar Rooftop นั้นได้ โดยเจ้าของสถานที่ติดตั้งต้องรับผิดชอบหรือชดใช้ค่าใช้จ่ายในการดำเนินการดังกล่าวตามหลักฐานการใช้จ่ายให้แก่หน่วยงานของรัฐที่ออกค่าใช้จ่ายนั้น ตามหลักเกณฑ์ที่อธิบดีประกาศกำหนดโดยความเห็นชอบของรัฐมนตรี ร่างฯ มาตรา 16 สถานที่ติดตั้งใดที่ผลิตไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์ได้ ให้ใช้ไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์นั้นภายในกิจการของสถานที่ติดตั้งเท่านั้น ร่างฯ มาตรา 17 การจำหน่ายหรือให้ไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์จากสถานที่ติดตั้งจะกระทำมิได้ เว้นแต่เป็นการจำหน่ายหรือให้ไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์แก่การไฟฟ้านครหลวง (กฟน.) หรือการไฟฟ้าส่วนภูมิภาค (กฟภ.) หรือองค์กรอื่นที่รัฐมนตรีประกาศกำหนด หรือแก่บุคคลที่อยู่อาศัยหรือประกอบกิจการในสถานที่ติดตั้ง ทั้งนี้ สำหรับการจำหน่ายหรือให้ไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์แก่บุคคลที่อยู่อาศัยหรือประกอบกิจการในสถานที่ติดตั้ง ต้องเป็นไปตามหลักเกณฑ์ วิธีการ และอัตราค่าไฟฟ้าต้องปฏิบัติตามกฎหมายว่าด้วยคณะกรรมการนโยบายพลังงานแห่งชาติ และอธิบดีจะนำมาประกาศกำหนดโดยความเห็นชอบของรัฐมนตรี |
หมวด 3 การกำกับติดตามอุปกรณ์ระบบพลังงานแสงอาทิตย์และซากอุปกรณ์ระบบพลังงานแสงอาทิตย์ |
ร่างฯ มาตรา 18 การกำกับติดตามอุปกรณ์ Solar Rooftop ให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์ เงื่อนไข และวิธีการที่อธิบดีประกาศกำหนดโดยความเห็นชอบของรัฐมนตรี โดยให้มีการดำเนินการร่วมกันของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องหรือองค์กรที่รัฐมนตรีประกาศกำหนด ร่างฯ มาตรา 19 การถอดแยกชิ้นส่วนซากอุปกรณ์ Solar Rooftop จะกระทำมิได้ เว้นแต่ 1) การถอดและประกอบกลับเข้าตามเดิม 2) การซ่อมแซมเพื่อนำกลับมาใช้ซ้ำ 3) การดำเนินการเพื่อการศึกษา ทดลอง และวิจัย 4) การถอดแยกของสถานกำจัดซากอุปกรณ์ระบบพลังงานแสงอาทิตย์ 5) ลักษณะอื่นใดตามที่รัฐมนตรีประกาศกำหนด ทั้งนี้ หากมีของเสียจากการถอดแยกชิ้นส่วนซากอุปกรณ์ Solar Rooftop เกิดขึ้นจะต้องนำของเสียนั้นไปกำจัดให้ถูกต้อง โดยไม่ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและสุขอนามัยของประชาชน ทั้งนี้ ตามหลักเกณฑ์ที่รัฐมนตรีประกาศกำหนด |
หมวด 4 พนักงานเจ้าหน้าที่ |
ร่างฯ มาตรา 20 กำหนดให้พนักงานเจ้าหน้าที่มีอำนาจ ดังต่อไปนี้ 1) เข้าไปในสถานที่ติดตั้งเพื่อตรวจสอบการติดตั้งอุปกรณ์ Solar Rooftop ในกรณีที่ทราบหรือที่ได้รับแจ้งเหตุว่าการติดตั้งอุปกรณ์ Solar Rooftop ดังกล่าวอาจไม่เป็นไปตามที่กำหนดไว้ในพระราชบัญญัตินี้ หรืออาจก่อให้เกิดอันตรายต่อสาธารณะหรือสถานที่ใกล้เคียง 2) มีหนังสือสอบถามหรือเรียกบุคคลที่เกี่ยวข้องมาให้ถ้อยคำ หรือให้ส่งข้อมูลเกี่ยวกับอุปกรณ์ Solar Rooftop ที่ติดตั้ง หรือให้ส่งวัตถุใดมาเพื่อประกอบการพิจารณาตรวจสอบตาม 1) 3) ปฏิบัติการอื่นตามที่รัฐมนตรีมอบหมาย |
หมวด 5 บทกำหนดโทษ |
ร่างฯ มาตรา 25 ผู้ใดฝ่าฝืนหรือไม่แจ้งการติดตั้งอุปกรณ์ Solar Rooftop ภายใน 30 วันต่ออธิบดีให้ชำระค่าปรับเป็นพินัยไม่เกิน 5,000 บาท และปรับอีกไม่เกินวันละ 1,000 บาท จนกว่าจะได้ปฏิบัติให้ถูกต้อง ร่างฯ มาตรา 26 ผู้ใดไม่ปฏิบัติตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่กำหนดไว้เกี่ยวกับการติดตั้งระบบอุปกรณ์ Solar Rooftop หรือไม่ปฏิบัติตามคำสั่งพนักงานเจ้าหน้าที่ที่สั่งโดยชอบเกี่ยวกับการแจ้งและการรื้อถอน Solar Rooftop ต้องระวางโทษปรับไม่เกิน 1 แสนบาท และถ้าการกระทำผิดดังกล่าวน่าจะเป็นอันตรายแก่บุคคลอื่นหรือทรัพย์สินของผู้อื่น ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 3 ปี หรือปรับไม่เกิน 6 หมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ ร่างฯ มาตรา 27 ผู้ใดฝ่าฝืนหรือไม่ปฏิบัติตามเกี่ยวกับการใช้และการจำหน่ายไฟฟ้าที่ได้จากSolar Rooftop ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 6 เดือน หรือปรับไม่เกิน 1 หมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับและปรับอีกไม่เกินวันละ 1,000 บาท จนกว่าจะได้ปฏิบัติให้ถูกต้อง ร่างฯ มาตรา 28 ผู้ใดฝ่าฝืนหรือไม่ปฏิบัติตามเกี่ยวกับการกำกับติดตามอุปกรณ์ Solar Rooftop ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 3 ปี หรือปรับไม่เกิน 6 หมื่นบาท หรือทั้งจำทั้งปรับ และปรับอีกไม่เกินวันละ 1 หมื่นบาทจนกว่าจะได้ปฏิบัติให้ถูกต้อง ร่างฯ มาตรา 29 ผู้ใดฝ่าฝืนหรือไม่ปฏิบัติตามเกี่ยวกับการถอดแยกชิ้นส่วนซากอุปกรณ์ Solar Rooftop ให้ชำระค่าปรับเป็นพินัยไม่เกิน 5 หมื่นบาท |
บทเฉพาะกาล |
ร่างฯ มาตรา 32 พระราชบัญญัตินี้ให้ใช้บังคับกับการขออนุญาตติดตั้งอุปกรณ์ Solar Rooftop ที่ดำเนินการมาก่อนพระราชบัญญัตินี้ใช้บังคับ และยังดำเนินการไม่เสร็จสิ้นด้วย |
วันบังคับใช้ |
พระราชบัญญัตินี้ให้ใช้บังคับเมื่อพ้นกำหนด 180 วันนับแต่วันประกาศในราชกิจจานุเบกษาเป็นต้นไป |
เปิดรับฟังความเห็นแล้ว 2 ครั้ง
ทั้งนี้ กระทรวงพลังงานได้ดำเนินการจัดให้มีการรับฟังความคิดเห็นของผู้ที่เกี่ยวข้องและประชาชนทั่วไปเกี่ยวกับร่างพระราชบัญญัติฯ แล้ว ผ่านเว็บไซต์ของ พพ. (www.dede.go.th) ระบบกลางทางกฎหมาย (www.law.go.th) รวม 2 ครั้ง โดยครั้งแรกเป็นการเปิดรับฟังความคิดเห็นต่อสรุปหลักการและเหตุผลของร่างพระราชบัญญัติฯ ระหว่าง 26 มี.ค. – 10 เม.ย. 68 (รวม 16 วัน) และครั้งที่ 2 เป็นการเปิดรับฟังความคิดเห็นต่อร่างพระราชบัญญัติฯ ระหว่าง 15 – 30 พ.ค. 68 (รวม 16 วัน)
นอกจากนี้ ยังได้มีการจัดตั้งคณะทำงานพิจารณากฎหมายเพื่อการส่งเสริมไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์ ซึ่งประกอบด้วยผู้แทนจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง รวม 23 หน่วยงาน และได้ดำเนินการจัดประชุมคณะทำงานฯ จำนวน 2 ครั้ง เมื่อ 27 มี.ค. 68 และ 12 มิ.ย. 68 รวมถึงการประชุมหารือคณะทำงานกลุ่มย่อย เพื่อร่วมกันหารือและรับฟังความคิดเห็นจากหน่วยงานที่เกี่ยวข้องต่อร่างพระราชบัญญัติฯ
และดำเนินการจัดทำรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นจากกฎหมายตามแนวทางมติคณะรัฐมนตรี (19 พ.ย. 62) เรื่อง การดำเนินการเพื่อรองรับและขับเคลื่อนการปฏิบัติตามพระราชบัญญัติหลักเกณฑ์การจัดทำ ร่างกฎหมายและการประเมินผลสัมฤทธิ์ของกฎหมาย พ.ศ. 2562 และได้เผยแพร่ผลการรับฟังความคิดเห็นพร้อมการวิเคราะห์ผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นจากกฎหมายผ่านเว็บไซต์ดังกล่าวให้ประชาชนได้รับทราบด้วยแล้ว
ทำกฎหมายลำดับ 17 ฉบับ
กระทรวงพลังงานได้เสนอแผนในการจัดทำกฎหมายลำดับรอง กรอบระยะเวลาและกรอบสาระสำคัญของกฎหมายลำดับรองที่ออกตามร่างพระราชบัญญัตินี้ รวม 17 ฉบับ ได้แก่
- ร่างประกาศกระทรวงพลังงาน จำนวน 8 ฉบับ เป็นการกำหนดหลักเกณฑ์และเงื่อนไขเกี่ยวกับสถานที่และสิ่งที่เกี่ยวข้องในการติดตั้งระบบพลังงานแสงอาทิตย์
- ร่างระเบียบ จำนวน 9 ฉบับ เป็นการกำหนดหลักเกณฑ์ วิธีการและเงื่อนไขเกี่ยวกับการติดตั้งระบบพลังงานแสงอาทิตย์
เนื้อหาที่เกี่ยวข้อง;
ติดโซลาร์รูฟท็อปลดหย่อนภาษี 2 แสน เหมาะกับใคร?
คนต้องการ ”เงินอุดหนุน-ลดขั้นตอนใบอนุญาต“ จูงใจติดโซลาร์รูฟท็อป